અધિવેશનના બીજા દિવસે, 25 ડિસેમ્બર 2013ના રોજ, સવારે 8-00 થી 9-30 દરમિયાન પરિષદની જૂની તેમજ નવી મધ્યસ્થ સમિતિ અને કાર્યવાહક સમિતિની સંયુક્ત બેઠક યોજાઈ હતી.
વિભાગીય અધ્યક્ષ માધવ રામાનુજની ગેરહાજરીમાં નીતિન વડગામાના સંચાલન હેઠળ સવારે 9-30 વાગ્યે અધિવેશનની બીજી બેઠક યોજાઈ હતી જેમાં સાહિત્યસ્વરૂપ કેફિયત હેઠળ સૌ પ્રથમ કવિ હરીશ મિનાશ્રુએ પોતાના જીવન અને કવનની કેફિયત રજૂ કરી હતી. તેમણે કહ્યું હતું, “કવિતા પોતાની રમણીયતાની ઢાંકતી રહે છે…આપણને એવો ખ્યાલ હોય છે કે કવિ પાસે એનું કોઈ ડિકોડીંગ મેન્યુઅલ હોવું જોઈએ જેના આધારે કવિતાને પામવામાં સરળતા રહે છે.” એમ કહી તેમણે કવિની કેફિયતની પ્રાસ્તાવિકતા સમજાવી હતી અને પોતાના વિવિધ સર્જન પાછળ છુપાયેલી પોતાની કેફિયત જણાવી હતી.
માધવ રામાનુજના વક્તવ્યની પીડીએફ
હરીશ મિનાશ્રુની કેફિયતની પીડીએફ
બીજી બેઠકના બીજા વક્તા તરીકે કવિ મનોહર ત્રિવેદી હતાં. તેમણે કહ્યં હતું, “કવિતા ક્યાંથી આવે એ તો મારો વ્હાલો પણ ન સમજાવી શકે, તો હું ક્યાંથી સમજાવી શકું? એટલે મેં તો જીવનની એક જ ગતિ રાખી છે કે ‘કોઈ જાતું હળવે હળવે, કોઈ ઘા એ ઘા, તું તારી રીતે જા, તું તારી રીતે જા.’ ” તેમણે વિવિધ પ્રસંગોમાંથી ઉત્પન્ન થયેલ વિવિધ કવિતાઓ અને તેની પૃષ્ઠભૂમિનો રસાસ્વાદ કરાવ્યો હતો પોતાનું બાળપણ તેમજ બાનું સૂપડું, હિંચકો અને ગળાના તાલનો ત્રિવિધ સંગમ, લોકભારતીનું શિક્ષણ અને એવી ઘણી અંગત બાબતો વિષે તેમણે નિખાલસતાથી વાતો કરી હતી.
જોકે આ બેઠકમાં શ્રોતાઓને સૌથી વધુ ડોલાવ્યા હતા લોકપ્રિય ગઝલકાર જલન માતરીએ. તેમણે માત્ર પોતાની જ નહિ પરંતું ગુજરાતી ભાષાની ગઝલની કેફિયત રજૂ કરી નાખી હતી. તેમણે જણાવ્યું હતું કે હિન્દુસ્તાનની સૌ પ્રથમ ઉર્દૂ ગઝલ તેમના પરદાદા હસન અલીએ સુરતમાં રહીને લખી હતી. જોકે પ્રથમ ગુજરાતી ગઝલ વિષે એવી ચોક્કસ માહિતી નથી મળતી, પરંતું તાર્કિક અનુમાનો મુજબ પ્રથમ ગુજરાતી ગઝલ સુરતની આસપાસના કોઈ વિસ્તારમાં રચાઈ હોવી જોઈએ, એમ તેમણે ઉમેર્યું હતું. તેમણે ગુજરાતી ભાષામાં નાયગરા ધોધની જેમ વહી રહેલ ગઝલ માટે પોરસ અને તેની ગુણવતા વિષે ચિંતા વ્યક્ત કરીને ‘સૂરજની કબર’ બનાવનાર આ સાહિત્ય પ્રકાર માટે આશાવાદ રજૂ કર્યો હતો. તેમના વક્તવ્યના અંતભાગમાં વીજળી ચાલી ગઈ હોવા છતાં માઇકની સુવિધા વિના પણ જલન માતરીએ પોતાની ચુનંદા ગઝલો રજૂ કરીને શ્રોતાજનોને ડોલાવ્યા હતા.
જલન માતરીના વક્તવ્યનો ઑડિયો
No comments:
Post a Comment
આપને શું ગમ્યું ને શું ખટક્યું એ જરૂર કહેજો. આભાર.